Türkiye’de 400 Ceza ve tutukevinde bulunan hükümlü ve tutuklunun %35,4’ü Uyuşturucu madde ve bağlantılı suçlardan bulunmaktadır.
Bugün yaşadığımız dünyanın en büyük sorunlarının başında Uyuşturucu ve terör gelmektedir. Uyuşturucu tüm dünya ülkelerinin sorunu olmakla birlikte terör genel olarak az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin başlıca sorunlarındandır. Uyuşturucu dünya toplumlarının karşı karşıya kaldığı en önemli problemlerden biridir. Her geçen gün insanlık için taşıdığı risk ve tehdit boyutu artan uyuşturucu sorunu, günümüz gençliği ve gelecek nesiller için büyüyen bir problem olmayı sürdürmektedir.
Bugün dünyada ve ülkemizde tarihin hiçbir döneminde olmadığı kadar çok ve çeşitli uyuşturucu türü bulunmaktadır. Özellikle son yıllarda geleneksel uyuşturucular ile birlikte kimyasal yöntemler kullanılarak üretilen sentetik uyuşturucular sorunun daha kompleks hale gelmesine sebep olmuştur.
Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Uyuşturucu ve Suç Ofisince (UNODC), Haziran 2023 de kamuoyu ile paylaştığı “2023 Dünya Uyuşturucu Raporu” Dünyanın uyuşturucu kıskacında olduğunu açıkça gözler önüne seriyor.
Uyuşturucu üretimi ve trafiği: Uyuşturucu ticareti, özellikle geçtiğimiz yüzyılın ikinci yarısından itibaren menfaat çevreleri için rant, terörizm için finans kaynağı, uluslararası ilişkilerde ideolojik ve politik araç ve hedeftir. Bu sorun ülke toplumuna yönelik sosyo-psikolojik yozlaşma ile zihni ve ahlaki açıdan olumsuz olguları ön plana çıkarmıştır.
Dünyada hem kokain arzında hem de talebinde belirgin artışın yaşandığına, bu durumun muhtemelen geleneksel sınırların ötesinde yeni pazarların gelişimini teşvik edeceğine işaret edilen raporda, kokainin elde edildiği koka ağacının 315,5 hektarlık bir alanda ekildiği, 2021’de 2 bin 304 ton gibi rekor seviyede kokain üretim yapıldığı tespit edilmiştir.
Raporda, küresel kokain pazarının ABD’nin yanı sıra Batı ve Orta Avrupa’da yoğunlaşmaya devam ettiği ancak Afrika, Asya ve Güneydoğu Avrupa’daki gelişmekte olan ülkelerde de hızlı şekilde yayıldığının gözlemlendiği ifade ediliyor.
Küresel yasa dışı afyon üretiminin büyük kısmının başta Afganistan olmak üzere sınırlı sayıda ülkede yapılmaya devam ettiği vurgulanan raporda, 2022’de 7 bin 800 ton olan küresel üretimin yüzde 80’inin yani 6 bin 200 tonunun Afganistan’da üretildiği, bu ülkeyi 795 ton ile Myanmar ve 504 tonla da Meksika’nın izlediği.
Dünya genelinde afyon üretiminin yüzde 95’inin Afganistan, Myanmar ve Meksika’da gerçekleştiği, koka ağacının ise Kolombiya, Peru ve Bolivya’da ekildiği kaydediliyor.
Uyuşturucu kullanımı ve bağımlılık;
(UNODC)’ne göre son 10 yılda uyuşturucu kullanım oranı yüzde 23 arttığı, 2021’de dünya genelinde 15-64 yaş aralığındaki her 17 kişiden birinin uyuşturucu kullandığı ifade ediliyor. Türkiye uyuşturucu kullanımında zirveye doğru; Esrar, kokain, eroin ile sentetik uyuşturucular, metamfatamin, ecstasy amfetamin, MDMA Son beş yılda uyuşturucu kullanımında İstanbul’da yüzde 9.6’lık bir artış yaşanırken Adana’da artış oranı yüzde 59.
EMCDDA Direktörü Alexis Goosdeel uyuşturucu sorununun üç temel kavramla tarif edilmesi gerektiğini söylüyor: “Uyuşturucu sorununu tasvir etmek gerekirse üç ana trend var. Birincisi uyuşturucular artık her yerde. İkincisi her şey artık günümüzde uyuşturucu olarak kullanılabilir. Ve son olarak herkes doğrudan ya da dolaylı olarak herhangi bir bağımlılıkla karşı karşıya kalabilir.” Diyerek uyuşturucunun ne kadar sinsi ve büyük bir tehdit olduğunu ifade ediyor.
Uyuşturucu ile mücadelede Türkiye;
26 Eylül 2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK), TCK Md. 188 uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti. TCK Md. 190 uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırmak. TCK Md. 191 kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak. 03 Mart 1986 tarihli ve 3298 sayılı Uyuşturucu Maddelerle İlgili Kanun. 12 Haziran 1933 tarihli ve 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun.
Bunların yanı sıra Türkiye, küresel uyuşturucu kontrol sisteminin temel sütunları olarak kabul edilen, başta 1961 Tek Sözleşmesi. 1971 Psikotrop Maddeler Sözleşmesi. 1988 Birleşmiş Milletler (BM) Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığı ile Mücadele Sözleşmesi ve 1961 Tek Sözleşmesini tadil eden 1972 Protokolü olmak üzere uyuşturucu ile mücadele alanında yürürlükte olan uluslararası sözleşmelere taraf bir ülkedir. Ülkemiz bu sözleşmelerden kaynaklanan sorumluluklarını etkin olarak yerine getirmenin ötesinde başta BM olmak üzere diğer uluslararası organizasyonların şemsiyesi altında yürütülen proje ve faaliyetlere de hem donör hem de katılımcı olarak destek vermektedir. Küresel uyuşturucu kontrol sistemi ile uyumlu olarak ülkemizde uyuşturucu ile mücadele alanında son üç yılda 10 milyar TL. Harcama yapmış.
EGM tarafından Uyuşturucu ile mücadele kapsamında yapılan periyodik operasyonlarda Türkiye’de üretilen ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınmakta olan büyük çapta uyuşturucuya el konulmuş olduğu 2023 raporunda kamuoyu ile paylaşıldı.
Uyuşturucuda cezai boyut;
Türkiye’de 400 Ceza ve tutukevinde bulunan hükümlü ve tutuklunun %35,4’ü Uyuşturucu madde ve bağlantılı suçlardan bulunmaktadır. (Adalet Bakanlığı, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, 2023).
Sonuç;
Çağın vebası olan uyuşturucu ve uyarıcı maddeler kullanımı ile etkili mücadele etmenin başlangıç noktası hanelerdir, ailelerdir. Sağlıklı ve huzurlu bir nesil yetiştirmek için nefsimizi ve neslimizi bu zilletten korumak, hasbelkader bulaşılmış ise kurtulmak vicdani ve insani bir görevdir.
